Gesprek met Katrien Merckx van De Groene Waterman in Antwerpen

Katrien Merckx en ik treffen elkaar in boekhandel De Groene Waterman, gelegen in een monumentaal pand aan een smal straatje, vlakbij de Grote Markt In Antwerpen. Bij binnenkomst valt mij de chique uitstraling en de boekencollectie op; -> wanden vol filosofie, poëzie en literatuur. En veel plekjes waar je even in alle rust kunt gaan zitten om een boek in te kijken. En waar wij ook ongestoord kunnen praten.  

Verdieping stimuleren

Katrien begint meteen heel enthousiast te vertellen. “Wij zijn een onafhankelijke algemene boekhandel, met een progressief, soms wat dwarsig aanbod. Wij willen verdieping stimuleren in een breed perspectief. Onze klanten laten kennis maken met stemmen die niet zo automatisch gehoord worden” . Katrien zegt met het team op zoek te gaan naar wat hun lezers willen. “Maar” zegt ze “we schuwen niet de maatschappijkritische  kant. En we bieden ook heel bewust, naast fictie, veel non-fictie aan.”

Organiseren en begeleiden van leesgroepen

“Het debat stimuleren doen we ook door middel van het organiseren en begeleiden van leesgroepen”, vertelt ze. Naast een grote literatuurleesgroep, is er in hun pand plek voor o.a. een leesgroep psychoanalyse, een feministische leesgroep en een leesgroep Italiaans. “Verder hebben we, in het kader van de Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen een aantal leesgroepen voor kinderen in de basisschoolleeftijd”. Katrien vertelt verder: “Het ontstaan van zo’n leesgroep gaat organisch. Iemand van ons team of een lezer geeft aan met anderen over een boek of onderwerp te willen praten. Ik zeg dan altijd: kom maar hier! Soms organiseren we het samen, soms faciliteren wij en bieden ook plek  daarvoor in onze kelder of ergens in de winkel.”

Elkaar bevruchten

Ik ben verbaasd over zoveel ondersteuning van de leeshonger in Antwerpen door een boekwinkel. Wat moet Senia hier eigenlijk aan toevoegen, vraag ik? “Toen Senia ons (via André Schoonderbeek, Senia-ambassadeur in Zeeland)  contacteerde over het meewerken aan een leesgroep filosofie, hoefde ik niet lang na te denken” zegt Katrien. “Zo’n groep is hier niet en ik wist ook niemand die dat hier zou willen trekken. Bovendien had ik bij onze lezers wel de behoefte gehoord”. Dat Senia juist het lezen bij mensen thuis stimuleert, maakt het voor Katrien gemakkelijker om mee te gaan in de samenwerking. “Wij hoeven immers alleen een plek te bieden voor een informatiebijeenkomst  en niet voor de leesgroep bijeenkomsten zelf”. Maar pakken wij dan geen lezers van jullie af, vraag ik voorzichtig? Maar zo ziet Katrien dat niet. ”Je bevrucht elkaar juist”, zegt ze.

Enthousiast over Senia

Katrien bekent dat ze de manier waarop Senia werkt, erg interessant vindt. “Tot nu toe zijn onze leesgroep bijeenkomsten vrij toegankelijk en inschrijven gebeurt per bijeenkomst. Ik voel er wel voor om met de deelnemers samen de boeken te kiezen”.
Naast idealisme heeft Katrien ook een praktische inslag. “Belangrijk is dat er een balans is tussen commercieel en idealistisch denken“ zegt ze. ‘Er moet ook geld verdiend worden. Onze groepsdeelnemers zijn vaak ook onze klanten.”
Als we afscheid nemen zegt Katrien lachend: “Ik zie de bussen met Nederlanders voor onze winkel wel tegemoet!” Dat kan ik haar niet beloven. Maar dat deze boekhandel een bezoek waard is, is voor mij duidelijk. Een boeiende aanvulling op al het moois dat in Antwerpen te zien is.