Luc Pruijn, Bibliotheek Dommeldal

Luc Pruijn is historicus. Via de bibliotheek van het CBS, het ministerie van WVC, het Museum van het boek in Den Haag, en het CODA in Apeldoorn werd hij veertien jaar geleden directeur van bibliotheek Dommeldal, met vijf vestigingen in de omgeving. Luc vertelt: “Ik was altijd bij boeken betrokken. Deze directeursfunctie past mij goed. Het is gevarieerd, breed en er is veel gaande. Veertien jaar geleden begeleidde ik de fusie van vier bibliotheken, daarna kwamen de gemeentelijke bezuinigingen, toen de pandemie, met sluiting als gevolg, en nu is er veel actie rond de maatschappelijk-educatieve functie van de bibliotheek.”

Wat houdt dat in, zo’n maatschappelijk-educatieve functie van de bibliotheek?

“De bibliotheek als een soort ‘third place’. De ‘first place’ is het huis waarin je woont; de ‘second place’ je werk. In die bibliotheek als ‘third place’ moet je gemakkelijk kunnen binnenlopen, een krantje lezen en mensen ontmoeten. De ontmoetingsruimte, de cursuslokalen en de plekken waar je met mensen kunt afspreken staan centraal. Daaromheen drapeert zich de boeken collectie.

Onze vestiging in Son en Breugel is daarvan een goed voorbeeld. De bieb wordt gevestigd in een dorpshuis met een theater en een Grand Café. Alles loopt gewoon in elkaar over. Het is een levendig geheel.”

Toch wel een heel andere doelstelling. Hoe is dat zo ontstaan? 

“Vroeger was de bieb een soort van monopolist. Als je kennis wilde verwerven ging dat via boeken. Het doel is de geletterdheid van mensen te behouden en mensen helpen zichzelf te ontwikkelen. Door de digitalisering is dit doel steeds manifester geworden. Alleen al om de computer te kunnen bedienen, moet je goed kunnen lezen. Het internet heeft er ook voor gezorgd dat we digitaal veel activiteiten kunnen tonen en kunnen aanbieden aan de mensen in bibliotheek Dommeldal. Langzamerhand heeft de bieb een andere positie binnen de gemeente gekregen. Er zijn veel contacten met gemeentelijke instanties. We willen voor hen een beleidsinstrument zijn. Zij kunnen ons gebruiken om hun doelen te bereiken, bijvoorbeeld op het gebied van taal, de integratie van vluchtelingen en projecten rondom eenzaamheid.”

Betekent de digitalisering niet het einde van de geschreven boeken? 

“Dat werd wel ooit gedacht, maar de meningen daarover zijn veranderd. Uit onderzoek blijkt dat e-boeken voor 8-10% de markt hebben veroverd. Dat aantal blijft stabiel. De bibliotheek heeft trouwens ook een groot e-boek platform. Ik zelf neem een e-reader graag mee op vakantie. Thuis lees ik een boek.”

Jullie website staat bol van activiteiten. Ik zie ondermeer een literair café en een verras-me pakket. Wil je daar iets over vertellen?

“Dat verras-me-pakket komt uit de tijd dat de bieb gesloten was vorig jaar. Mensen kunnen een thema kiezen waar ze wat over willen lezen. Wij zoeken zes boeken voor hen uit in een pakket dat ze kunnen ophalen. Wij blijven dit aanbieden, ook nu de bieb weer open is.

Het literair café biedt acht keer per jaar een ontmoeting met een literaire schrijver. Wij doen dit ondermeer in samenwerking met een boekhandel in Geldrop. Er worden bekende auteurs uitgenodigd, maar ook debutanten. Het is heel succesvol met vaak 180 belangstellenden. Iets om trots op te zijn voor toch zo’n klein dorp dat ook nog vlakbij de grote stad (Eindhoven) ligt.” 

Is er ook een boekencollectie speciaal voor leesgroepen?

“We hebben inderdaad een uitgebreide boekencollectie, speciaal voor de leesgroepen uit heel Brabant en Limburg. Ook voor de Senia leesgroepen. De boekenlijsten van Senia zijn daarvoor de leidraad. Wij zorgen ervoor dat er voldoende voorraad is. De boeken zijn te reserveren via onze website www.bibliotheekdommeldal.nl en worden via de Brabantse en Limburgse bibliotheken geleverd.”

Tot slot, wat heb jij met Senia? 

“Ik heb jaren geleden zelf een leesgroep geschiedenis opgericht in Geldrop. Na een paar jaar hebben we die bij Senia onder gebracht. De leeswijzers van Senia bieden samenvattingen en vragen om de boeken te bespreken. Dat geeft structuur en de mogelijkheid tot verdieping. Ze zijn ook prettig als naslagwerk. 

Een leesclub is een middel om mensen te laten samenkomen, ze aan het lezen te houden en zichzelf te laten ontwikkelen. Levenslange ontwikkeling is ook een doel van de bibliotheek. Ik heb Senia daarin echt gevonden.”

Ria Hullegie