Werkgroepleden vertellen
Karin Mous, voorzitter werkgroep moderne literatuur
“Via een klein verhaaltje in ons huis-aan-huisblad en de enthousiaste verhalen van mijn man en een vriendin, kwam ik Senia op het spoor. Na 25 jaar als docente literatuur, kunst en muziek bij het ROC te hebben gewerkt, zocht ik een manier om met mijn vak bezig te blijven. Lezen vind ik leuk, maar ik wilde er meer meedoen. Zelfs meer dan in een leesclub zou kunnen. Dat kan ik als vrijwilliger in deze werkgroep moderne literatuur van Senia. De werkgroep komt drie keer per jaar in Utrecht bij elkaar. Het is prettig elkaar te leren kennen en collega’s te hebben. In september brengt ieder lid van de werkgroep vijf boeken in, die mogelijk op de keuzelijst geplaatst kunnen worden. Voor de uiteindelijk twintig nieuwe titels op de keuzelijst worden leeswijzers geschreven. De leeswijzers bieden de deelnemers van de leesclubs de mogelijkheid tot een verdiepende voorbereiding en bespreking van het boek. Er moet dus veel gelezen worden, maar voor de werkgroep leden is lezen van literatuur vanuit hun achtergrond of vakgebied iets wat ze graag doen.
Ik vind Senia een heel leuke organisatie die veel te bieden heeft. Er wordt goed voor de vrijwilligers gezorgd. De onkosten worden natuurlijk vergoed en er worden ook interessante vrijwilligersdagen georganiseerd.
Voor mij is het een heel leuke manier om met mijn vak bezig te zijn. En je voegt echt iets toe, een handreiking aan de leesclubleden, waardoor zij meer lagen in een boek kunnen ontdekken.”
Marion van Bussel, voorzitter werkgroep geschiedenis
“Na mijn pensionering bij de UvA (Universiteit van Amsterdam), waar ik jarenlang werkzaam was als docent Middeleeuwse Geschiedenis, voelde ik behoefte om met mijn vak bezig te blijven. De schoonmoeder van mijn zoon, werkzaam bij een bibliotheek, wees mij op het bestaan van Senia. Een gesprek met Ineke van de Rotte (destijds directeur Senia) maakte mij enthousiast voor deelname aan de toen net gestarte werkgroep Geschiedenis. Inmiddels is Geschiedenis de één na grootste tak van leesclubs van Senia.Onze werkgroep bestaat op dit moment uit vier vrouwen en één man. Wij hanteren een driemans voorzitterschap. Ik ben voorzitter voor de buitenwereld; de andere twee verzorgen het contact met de uitgevers en bewaken de voortgang van onze leeswijzers. Alle werkgroep leden zijn vakhistorici die jarenlang in hun vak werkzaam zijn geweest. Wij willen graag versterking, waarbij we een evenredige man/vrouw verdeling ambiëren.
Wij streven ernaar elk jaar vijftien tot twintig nieuwe boeken aan de keuzelijst toe te voegen. Dat betekent dat elk werkgroeplid drie tot vier leeswijzers per jaar schrijft. Dat is veel werk. We zijn heel kritisch: de verhalen in de boeken moeten verifieerbaar zijn en de data moeten kloppen. Het zijn niet altijd de gemakkelijkste boeken om te lezen. We hebben bijvoorbeeld onlangs Erasmus (Dwarsdenker, Sandra Langereis) op de lijst geplaatst, 752 pagina’s. Er is een goede samenwerking met de werkgroep Biografie; soms hebben we dezelfde boeken op de lijst staan. Waar het bij ons dan meer gaat om de historische feiten, belichten zij in hun leeswijzer meer de zielenroerselen van de hoofdpersoon.
Het vergt veel onderzoek, nadenken en overleg voor we besluiten een boek op de lijst te zetten. Niet bij elk boek zijn goede discussievragen voor de leesclubs te bedenken. Over alleen feiten kun je niet een hele avond praten. Uiteindelijk zijn de criteria van Senia dat de leesclubdeelnemers een leuke avond met elkaar kunnen doorbrengen, met een goede inhoudelijke ondersteuning aan de hand van de leeswijzers.
Ik vind het erg fijn met zaken bezig te zijn die een relatie hebben met mijn vroegere werk. Ik lees boeken buiten mijn specialisatie die ik, als ik niet in deze werkgroep had gezeten, niet zou lezen en ik lees ze veel grondiger. Inhoudelijk daarover sparren met de andere werkgroep leden geeft mij veel plezier en voldoening. Al elf jaar!”
Marja Kuipers, voorzitter werkgroep kunstgeschiedenis
“Een paar jaar geleden hoorde ik op de radio een bericht over leesclubs. Daar was ik al een tijdje naar op zoek en via Google kwam ik toen bij Senia terecht. Ik heb me vervolgens aangemeld voor een leesclub Kunstgeschiedenis in Leiden. Een half jaar later las ik in de nieuwsbrief van Senia de vacature voor werkgroepslid. Na mijn pensionering heb ik kunstgeschiedenis gestudeerd en ik wilde graag iets met die studie gaan doen. Laat ik eens kijken of ik in die werkgroep pas, dacht ik toen. Inmiddels zit ik er nu drieënhalf jaar bij en sinds kort ben ik voorzitter. Het is een heel inspirerende groep van zeven bevlogen, een beetje eigenwijze werkgroepsleden. We delen onze liefde en kennis voor kunst en lezen graag boeken, maar we hebben allemaal een verschillende achtergrond; we zijn gelijkgestemden die een vergelijkbare culturele belangstelling hebben, maar we hebben wel elk een andere mening. Ik vind het fijn dat ik in dit werk mijn expertise en enthousiasme kan overbrengen.
We komen zes of zeven keer per jaar bij elkaar, deels online, maar twee keer in Utrecht en één à twee keer in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Gedurende het hele jaar zoeken we in de boekhandels, in de bibliotheek en in de catalogi van uitgevers naar boektitels die geschikt kunnen zijn voor de leeslijst. We letten daarbij onder andere op diversiteit in aanbod: oude, moderne, contemporaine kunst, tekeningen, schilderijen, beeldhouwwerken, fotografie, architectuur, design en mode. Het najaar staat in het teken van de boekenkeuze. We hebben aanvankelijk een lijst van ruim vijftig voorgestelde titels. De hele groep beslist uiteindelijk wat er op de lijst van vijftien titels komt.
Het maken van leeswijzers is onze core business. Dat gebeurt in de winterperiode, van november tot mei. Ieder lid schrijft in principe vóór begin april twee leeswijzers. Dat gaat volgens een format en neemt zo’n tachtig uur per leeswijzer in beslag. Soms betreft het een onderwerp waar je je eerder niet mee hebt beziggehouden en waar je nu in moet duiken. Ik vind dat zelf heel leuk. Een tweede lezer neemt alles ook goed door en een derde lezer, die zelf het boek niet heeft gelezen, kijkt er met een frisse blik nog even naar. Het maken van een goede leeswijzer is een intellectuele uitdaging en geeft veel voldoening: je hebt iets moois gemaakt. Het is telkens fijn wanneer we hiervoor waardering krijgen vanuit de leesclubleden. In het voorjaar doet een deel van de werkgroep mee aan de presentaties van de leeslijsten aan de leesclubs. Andere taken, zoals bijvoorbeeld contacten met uitgevers, Senia, andere werkgroepen, administratie van de boekenkeuze, worden onder de werkgroepsleden verdeeld.
Alles bij elkaar gaat het om een flinke tijdsinvestering, maar deelnemen in de werkgroep Kunstgeschiedenis is ook boeiend, inspirerend en geeft je nieuwe inzichten. We zijn op zoek naar een collega die net als wij van kunst en cultuur houdt, die bereid is om de handen uit de mouwen te steken en die zegt: ‘Daar heb ik zin in!’ Zo iemand hebben wij er graag bij.”