April Maand van de filosofie – Mij een zorg

Is wie geen zorgen heeft, zorgeloos? Integendeel. Ook al hebben we niet graag te veel zorgen, als we helemaal niet zouden kunnen zorgen voor vrienden, buren, dieren, planten, en de wereld om ons heen, zou ons leven zinloos voelen. Zorgen is niet alleen maar zwaar, maar zorgen is ook zorgen dat het leuk wordt, dat het goed komt, dat het mooi wordt, en zorgen is ook zorgen voor jezelf.

Toch besteden we zorg heel vaak uit. De zware zorg, de lichte zorg en zelfs de zelfzorg laten we ons uit handen nemen door technologie of lageloners. Zo raken we niet alleen de verbinding met de wereld kwijt, maar wordt de zorg ook onevenwichtig verdeeld.
‘We zouden de democratie moeten zien als de verdeling van zorgverantwoordelijkheden,’ schrijft de politiek filosoof Joan Tronto. Maar dan moeten we volgens haar wel goed weten waar we het over hebben als we het over zorgen hebben. Wat is zorg? Wie heeft zorgen? Wie heeft zorg nodig? Wie zorgt voor zorg? En vooral hoe zorgen we dat zorg haar zorgelijke imago kwijtraakt?

Zal het jou een zorg zijn? Denk dan mee over het thema Zorg tijdens de Maand van de Filosofie in april 2025.

Tommy Wieringa – Optimisme zonder hoop, Essay 2025 
Lang hadden we de utopische verwachting dat elke generatie het beter zou hebben, nu durven we ons niet eens meer een toekomst voor onze kinderen voor te stellen. In Optimisme zonder hoop betoogt Tommy Wieringa dat de klimaatcrisis ons heeft opgezadeld met een vorm van toekomstsloosheid die zonder precedent is in de menselijke geschiedenis. Hoop bewijst haar nut in crises met een natuurlijk einde, zoals oorlogen en pandemieën, in de klimaatcrisis blijkt ze van weinig waarde. Maar geef je de hoop op, stelt Wieringa, dan ontdoe je je ook meteen van de hopeloosheid. Optimisme zonder hoop is een mentaliteit die je in staat stelt een paar snippers leefbare toekomst te verdedigen, ongeacht het resultaat.

Tommy Wieringa (1967) is de auteur van onder meer Joe Speedboot (F. Bordewijk-prijs), Dit zijn de namen (Libris Literatuur Prijs) en De heilige Rita (BookSpot Literatuurprijs en de Lezersprijs). In 2014 schreef hij het Boekenweekgeschenk, Een mooie jonge vrouw. Zijn werk wordt wereldwijd vertaald.

Lancering
Het essay is vanaf 25 maart 2025 exclusief verkrijgbaar in de boekhandels en zal vanaf mei ook online beschikbaar zijn. Het essay wordt uitgegeven door Uitgeverij Pluim in opdracht van Stichting Maand van de Filosofie.

Shortlist
De jury van de Socratesbeker heeft uit ruim honderd inzendingen de shortlist van de beste filosofieboeken bekend gemaakt.
Op de shortlist van dit jaar staan Blinde vlekken van Lieke Asma, In onze tijd van Tim Fransen, Toeval van Jeroen Hopster, Hoe we uit het dorp vertrokken van Wouter Mensink en Filosofie van de kroeg van Hans Schnitzler.

De Socratesbeker is een initiatief van de Stichting Maand van de Filosofie. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan de auteur van het meest urgente, oorspronkelijke en prikkelende Nederlandstalige filosofieboek van het voorgaande jaar.

De uitreiking, 9 april
De winnaar van de Socratesbeker wordt op woensdag 9 april, tijdens de Maand van de Filosofie, bekendgemaakt. Dit gebeurt tijdens een publiek evenement in debatcentrum Spui25 in Amsterdam. Voorafgaand aan de bekendmaking gaat journalist Frénk van der Linden in gesprek met de genomineerden. Aansluitend wordt de winnaar ook onthuld in het NPO Radio 1-programma Kunststof.

Leeswijzer
Er komt ook een leeswijzer van Optimisme zonder hoop | Essay in seizoen 2025-2026 (Fi25-14)