De contractarbeiders van Deli

Na de afschaffing van de slavernij in Nederlands-Indië ontstaat op de koloniale plantages op Oost-Sumatra in de tweede helft van de 19e eeuw een nieuwe vorm van uitbuiting en gedwongen arbeid die Aziatische contractarbeiders, ‘koelies’ genoemd, volledig overleverde aan hun westerse werkgevers. In _De contractarbeiders van Deli_ onderzoekt Reggie Baay hoe dit systeem van pseudo-slavernij ondanks de ethische wending in de koloniale politiek toch tot aan de Japanse bezetting van Nederlands-Indië (1942) in stand kon blijven. Baay vertelt deze nagenoeg vergeten geschiedenis uit ons koloniale verleden naar aanleiding van zijn Indonesische grootmoeder Moeinah, de concubine (_njai_) van zijn grootvader. Nadat zij het leven had geschonken aan de vader van de auteur werd zij zonder pardon weggestuurd. Als verstoten _njai_ had zij in de Indonesische samenleving weinig opties. De auteur volgt het in zijn ogen meest waarschijnlijke ‘Deli-scenario’, waarin Moeinah haar toevlucht heeft gezocht in de contractarbeid op Deli. Door zijn familiegeschiedenis als uitgangspunt te nemen maakt Baay ‘onze’ koloniale geschiedenis invoelbaar. Daarbij besteedt de auteur veel aandacht aan de positie van vrouwelijke contractarbeiders. Het boek is goed, overtuigend en met passie geschreven, kortom een welkome aanvulling op onze koloniale geschiedschrijving.