Dode zielen

Pavel Tsjitsjikov is een Rus uit de gegoede stand, maar hij heeft geen geld. Hij bedenkt een plan, waarmee hij hoopt rijk te worden. In de provincie gaat hij op bezoek bij landeigenaren, die lijfeigenen bezitten. Lijfeigenen - zielen - waren in die tijd verbonden aan de landheer en konden verkocht of gekocht worden. Voor deze ‘zielen’ moest men belasting betalen. Tot de jaarlijkse volkstelling bleven ze op de lijst van de landeigenaar staan. Tsjitsjikov probeert nu ‘dode zielen’ te kopen. Op zijn zoektocht ontmoet hij allerlei vreemde figuren, sommigen zijn blij dat ze ervan af zijn, anderen zijn achterdochtig en twijfelen aan zijn bedoelingen. Het blijft ook lang onduidelijk, wat hij van plan is. (Hij wil echter deze - dode, maar nog niet als zodanig geregistreerde - zielen inschrijven als arbeidskrachten op zijn landgoed en er een hypotheek op nemen.) Gogol schreef een komische roman met talloze verwikkelingen, het thema is echter van alle tijden.