Johannes Vermeer

‘Het wordt een groots en emotioneel moment om zoveel schilderijen van Vermeer bij elkaar te zien. Vermeers werk heeft altijd iets mysterieus gehad. Hoe kreeg hij het voor elkaar dit wonder van licht en kleur te schilderen?’ (Gregor J.M. Weber, 2023).

Gregor Weber, één van de samenstellers van de grote Vermeertentoonstelling in 2023 in het Rijksmuseum, schrijft in die periode ook een boek. Ondanks de vele publicaties die er over Vermeer al zijn, belicht hij daarin een kant van de schilder die tot nu toe weinig aandacht heeft gekregen. Welke rol speelde bijvoorbeeld zijn aangetrouwde katholieke familie? Wat betekenden hun contacten, maar ook hun kunstwerken voor deze van oorsprong protestantse schilder? In het verlengde daarvan beschrijft Weber hoe de Jezuïeten - die vlak bij Vermeers huis in Delft woonden - met hun devotiekunst en jezuïtische literatuur zijn werk hebben beïnvloed. Hoe hebben bijvoorbeeld het (goddelijk) licht en instrumenten uit de optica, zoals de camera obscura, te maken met de unieke behandeling van kleur en licht door Vermeer?

Weber gaat er in dit compacte boek uitgebreid op in. Hij laat mede aan de hand van diverse illustraties interessante verbanden zien. Daarnaast maken de vele detailafbeeldingen verrassend duidelijk hoe Vermeer zijn lichteffecten bereikte in zijn unieke schilderijen.