Aanrader van de werkgroep biografieën – 80 jaar na de bevrijding
Daniel Finkelstein: Hitler, Stalin, Vader en Moeder Een familiegeschiedenis

Soms denk je bij het zien van de titel van een boek: Hier heb ik even geen zin in. Gelukkig is er dan iemand die zegt: het prachtigste boek dat ik in tijden heb gelezen is van Daniel Finkelstein, Hitler, Stalin, Vader en Moeder.
Het verhaal van de gelauwerde Engelse journalist Daniel Finkelstein over zijn ouders Mirjam en Ludwik en zijn grootouders is ontroerend en soms huiveringwekkend. De 20ste-eeuwse Europese geschiedenis komt samen in zijn familie. De titel kan u misschien op het verkeerde been zetten, echter Daniel Finkelstein beschrijft op een meeslepende wijze hun levenslot. Bepaald door de geschiedenis van Europe aan het begin van de 20ste eeuw.
Op zijn vijftigste verjaardag – in 2012- sprak de schrijver een dankwoord uit naar zijn familie en vrienden en sprak vervolgens: “Ik ben voor nog iets anders dankbaar. Tegen de tijd dat ze mijn leeftijd bereikten, hadden mijn ouders en grootouders alles verloren wat ze hadden. Hun land, hun huis, hun bezittingen. Ze moesten opnieuw beginnen in een vreemd land en in een vreemde stad. We wonen hier in alle rust en liggen ’s nachts niet wakker uit angst dat we door een klop op de deur gewekt zullen worden. We zijn niet bang dat onze kinderen uitgezonden zullen worden om in een land ver hiervandaan te moeten vechten. We zijn niet bang om opgepakt of verbannen te worden…. Ik drink op de oorden die mijn en jullie families hebben opgenomen”. Tien jaar later is hij aanzienlijk minder optimistisch. Zijn vertrouwen heeft – hoe ongemakkelijk ook om toe te geven – een deuk opgelopen… Het lijkt een hopeloos optimistisch idee dat de waarde van liberale democratie, wet, vrijheid en tolerantie een les is die geleerd kan worden en daarna niet meer vergeten zal worden.
Om die reden wil hij de geschiedenis van zijn vader en moeder en hun ouders schrijven:
“Het is een plicht, een voorrecht en, gezien hun uiteindelijke overwinning, een genoegen geweest om het verhaal van mijn ouders te vertellen. Mijn diepste hoop is dat niemand in onze familie ooit nog reden krijgt om ook zo’n boek te schrijven”.
Het boek verscheen in 2023.