De Akropolis van Athene
Eric M. Moormann en Janric van Rookhuijsen
Als geen ander monument laat de 'Akropolis van Athene' met zijn zware symbolische en politieke bagage zien hoe het Westen met zijn eigen verleden is omgesprongen.
Bij de Akropolis van Athene denkt iedereen aan resten van indrukwekkende tempels uit de Oudheid. Maar deze burcht heeft een veel rijkere geschiedenis. De auteurs beschrijven hoe de Akropolis eruitzag vanaf de Bronstijd (tweede millennium voor Christus) tot nu en wat deze plek betekende voor de mensen.
U leest over mythen verbonden met de Akropolis, het bouwprogramma van de Atheense leider Perikles en de levensgrote portretten die Hellenistische vorsten en Romeinse keizers oprichtten. Na de Oudheid, in de Middeleeuwen en Turkse periode, bleef de Akropolis een bolwerk van religie. In de grootste tempel kwam een kathedraal en vervolgens een moskee. Voor Europese kunstenaars en geleerden in de achttiende en negentiende eeuw was de Akropolis het hoogtepunt van de Griekse kunst en beschaving. Toen het Griekse koninkrijk ontstond in de negentiende eeuw, werd deze plek het symbool dat de nieuwe natie verbond met het verleden. Dit leidde tot het slopen van bouwwerken uit de Turkse periode. In de twintigste eeuw werd de Akropolis een internationaal symbool voor Westerse waarden als democratie en vrijheid van meningsuiting. De auteurs geven veel informatie en verduidelijken hun verhaal met plattegronden en afbeeldingen zodat u zich een goed beeld kunt vormen. Ze willen ze een brug slaan tussen het verleden en het heden. Het boek won in 2024 de Homerus prijs en stond op de longlist van de Libris Geschiedenis Prijs 2023.
Reacties uit de pers
- Volkskrant, 13 april 2023
‘Een zwaarder beladen plaats is nauwelijks denkbaar. Geen wonder misschien dat er weinig goede boeken over zijn.’ - NRC, 8 juni 2023
‘Zo stellen de auteurs vast dat er voor het veel gebruikte beeld van de Akropolis als de plek waar de ‘westerse’ democratie werd geboren nauwelijks bewijzen zijn.’
‘De burcht boven Athene is volgens hen dan ook niet de geboortegrond van de democratie, maar een symbool van vroomheid, samenhorigheid en patriottisme. Of zelfs van imperialisme.
Suggesties
- Anton van Hooff, Athene. Het leven van de eerste democratie. Amsterdam (2011)
Beschrijving van de Atheense democratie vanuit de visie dat deze meer was dan een staatkundig systeem, en leidde tot een open klimaat en respect voor wetten. - Fik Meijer, Schoonheid voor het oprapen. Romeinse kunstjagers & hun navolgers. Amsterdam (2019). Beschrijving van hoe de Romeinen Grieks erfgoed buitmaakten, kochten en verhandelden, en hun Britse en Franse navolgers in de 18e en 19e eeuw.
Bronnen
- ‘De Akropolis van Athene’ beschrijft de roerige geschiedenis van een bijzondere heuvel, De Volkskrant, 13 april 2023
- Glorieus symbool van vroomheid, saamhorigheid en imperialisme, NRC, 8 juni 2023
- Gesprek met Eric Moorman over de Akropolis