De vegetariër
Han Kang
'De Vegetariër' is een wonderlijk boek, schurend en tegelijkertijd diep tragisch en ontroerend.
De jonge Yeong-hye en haar man lijken gewone, doorsnee mensen. Hij werkt op kantoor, zij is de plichtsgetrouwe echtgenote. Hun acceptabele, maar saaie huwelijk, raakt verstoord als Yeong-hye, die aan afschuwelijke nachtmerries lijdt, van de ene op de andere dag stopt met het eten van vlees.
'In de vijf jaar dat we waren getrouwd, was dit de eerste keer dat ik naar mijn werk moest zonder dat ze me mijn spullen aanreikte en me uitgeleide deed'. Zo begint al op pagina 16 de invloed van Yeong-hye's dromen gestalte te krijgen...
Het weigeren van het eten van vlees is in Zuid-Korea, waar vegetarisme bijna niet voorkomt en sociale codes streng worden nageleefd, een schokkende daad van rebellie. Yeong-hye's passieve verzet zet haar echtgenoot, later ook haar vader, ertoe aan haar steeds ruiger te behandelen. In haar pogingen te ontsnappen aan de wreedheid van de wereld om haar heen raakt ze steeds meer verstrikt in de onmogelijke, maar extatische hoop de gevangenis van haar vleselijke lichaam te verlaten en een boom te worden: de puurste vorm van leven op de planeet.
'De Vegetariër' is een beladen en verontrustend mooie roman over het moderne Zuid-Korea, maar ook over schaamte, geweld, verlangen en onze wanhopige pogingen elkaar te begrijpen.
De bijna perverse verleiding van dit boek zit 'm onder andere in de poëzie van de beelden, ze zijn heftig erotisch en beklemmend: “...getroffen door het beeld van een blauwe bloem op vrouwenbillen, met blaadjes die zich openvouwden......in zijn gedachten werd het feit, dat zijn schoonzus nog een mongolenvlek op haar billen had, op onverklaarbare wijze gekoppeld aan het beeld van mannen en vrouwen die seks hadden, hun naakten lichamen volledig beschilderd met bloemen...”.
Reacties uit de pers
In 2024 ontving de auteur de Nobelprijs voor de literatuur voor haar gehele oeuvre. De jury prees haar ‘intense poëtische proza, dat historische trauma's confronteert en de kwetsbaarheid van het menselijk leven blootlegt’. Het internationale succes van Han Kang begon met haar roman De Vegetariër, dat zowel in Korea als internationaal geprezen werd door de pers.- 'De Vegetariër is een wonderlijk boek, schurend, en tegelijkertijd diep, tragisch en ontroerend’ (de Volkskrant).
- ‘Een overtuigende, indringende roman’ (NRC).
- ‘Een boek over de vrijheid van vrouwen binnen een patriarchale familieconstructie, de mogelijkheid van persoonlijk, intiem verzet, onbegrepen zielen en de onkenbaarheid van de ander’ (Boeken FM).
- ‘Ik zou zeggen dat u dit boek moet lezen’ (Arnon Grunberg in de Volkskrant).
- ‘De bijna perverse verleiding van dit boek zit ’m [...] in de poëzie van de beelden. Ze zijn heftig erotisch en nogal beklemmend’ (De Groene Amsterdammer).
- Lezers waarderen Han Kang’s poëtische en eenvoudige schrijfstijl: ‘Uitzonderlijk mooie stijl, eenvoudig en heel dichterlijk’ (Bol.com).
- Een lezeres stoort zich aan de echtgenoot en de zwager in het boek: ‘Beide mannelijke personages verkrachtten bovendien hun echtgenote. Ik vond het walgelijk om te lezen dat deze mannen denken dat ze hun vrouw “mogen nemen wanneer ze maar willen”. Waarschijnlijk wil de auteur hiermee juist de man-vrouw verhouding in Zuid-Korea aan de kaak stellen, maar ik heb het vooral met afschuw gelezen’ (Hebban).
Suggesties
Wanneer je een bredere blik wil krijgen op het oeuvre van Nobelprijswinnares Han Kang dan zou je ook haar romans Mensenwerk (2016) en Ik zeg geen Vaarwel (2023) kunnen lezen. Beide romans gaan over historische, repressieve momenten waarbij de Koreaanse overheid op gruwelijke wijze haar bevolking heeft onderdrukt en vermoord in de tijd dat Zuid-Korea nog een militaire dictatuur was (tot 1987). Deze collectieve trauma’s waarbij de Koreaanse bevolking opkomt tegen de corrupte overheid zijn ook vandaag de dag nog actueel.
In de speelfilm Pillow Book van Peter Greenaway laat het vrouwelijke personage Nagiko haar lichaam ook als canvas gebruiken: ze zoekt minnaars die haar lichaam willen kalligraferen. De film is enigszins geïnspireerd op het gelijknamige Japanse boek Pillow Book van Sei Shonagon (oorspronkelijk uit 1002).
Bronvermelding
Recensies
- Bol.com, diverse data tussen 2016-2024
- Marcia, Van nachtmerrie tot rebellie. Hebban, 21 juli 2020
- Nobelprijs voor de Literatuur naar Zuid-Koreaanse Han Kang. NOS Nieuws, 10 oktober 2024
- Han Kang – Wikipedia, zonder datum
- Top 100 Koreaanse babynamen (jongens en meisjes). Zuid-Korea.nl, zonder datum
- Trailer Pillow Book van regisseur Peter Greenaway
- Het hoofdkussenboek. Wikipedia, zonder datum
- Why do Koreans always ask if you’ve eaten? Talk to me in Korean, 2023
- Why Koreans say Have you eaten? Instead of How are you? – The Soul of Seoul, 19 december 2024
