Het dorp van de herinneringen
Juan Gómez Bárcena
Emilio en Mercedes kopen op 30 kilometer afstand een tweede huisje in Toñanes, een heel klein dorpje van 34 huizen, een kerk en geen kroeg. Het dorpje is de hoofdpersoon van deze roman. Zijn geschiedenis wordt door de eeuwen heen verteld, maar niet in chronologische volgorde. Bijvoorbeeld aan de hand van de geboorte van het jongste kind van Mercedes, wordt een geboorte van een kind in de zeventiende eeuw verteld. Zo schiet de auteur heen en weer door de geschiedenis.
Het is geen gemakkelijk boek om te lezen, maar als je eenmaal de structuur doorhebt (en dat is toch wel snel) word je in de verhalen van de inwoners van het dorp meegezogen. Een heel bijzonder boek qua vorm, zeer beeldend verteld. El Mundo noemt het dorp een metafoor voor het menselijk geheugen. Het dorp is de getuige van de geschiedenis. Voor iedereen die in Spanje geïnteresseerd is, een aanrader.
Reacties uit de pers
“Gooide hij met zijn debuutroman De hemel boven Lima al hoge ogen, met zijn nieuwe boek laat Bárcena overtuigend zien wat hij in zijn mars heeft.” A Quatro Mani op Cultureelpersbureau.nl, 16 maart 2024. “Wereldschokkende dingen gebeuren er niet of amper in dat kleine dorpje van niks. Maar het levert een mooie roman op die naarmate je de telkens terugkerende personages beter leert kennen, steeds meer begint te boeien.” Sonja de Jong op Conserve.nl, (zonder datum). “Het is een sympathieke, gevarieerde, mooi gelaagde roman geworden, die weliswaar wat sloom op gang komt, maar waar je na verloop van tijd langzaam in wordt meegenomen.” Berthold van Maris in Trouw, 25 november 2023. “Je zou zo deel willen uitmaken van het dorp met zijn droeve, dramatische of vrolijke gebeurtenissen. Het dorp van de herinneringen is een swingend geheel waarvan je, net zoals een goed liedje, meerdere keren kunt genieten. Het is een boek om telkens opnieuw te lezen.” Julie Smit op Boekenkrant.com, 24 november 2023. “In deze wonderbaarlijke roman […] vertelt de Spaanse schrijver Juan Gómez Bárcena via de geschiedenis van zijn geboorteplaats het verhaal van het leven. Hij gebruikt de literatuur om daar te komen waar documenten en wetenschap niet kunnen gaan. De lezer zal zich weer als een kind in de bioscoop voelen, die getuige is van het ontstaan van de wereld.” Op Spanjevandaag.com, 8 augustus 2023.Suggesties
Hoewel Juan Gómez Bárcena iets nieuws heeft gedaan door feit en fictie op unieke wijze te mengen, zijn er meer auteurs die een dorp tot leven hebben gewekt. Een heel bekend voorbeeld is Hoe God verdween uit Jorwerd (1996) van Geert Mak, waarin hij een Friese dorpsgemeenschap beschrijft, met haar stabiliteit én veranderingen. Net zo grondig gedocumenteerd gaat Enny de Bruijn te werk in De hoeve en het hart (2019). Ook haar boek gaat over gewone mensen, in dit geval uit het rivierengebied. Buiten onze landsgrenzen bracht E. Le Roy Ladurie in zijn Montaillou. Een Ketters dorp in de Pyreneeën 1294-1324 een Frans dorpje voor het voetlicht.
Wie meer wil lezen over Spanje kan goed terecht bij Land van echo’s en Spiegeldagen van Mark Stokmans. Deze twee opeenvolgende, meeslepende historische romans spelen zich voornamelijk af in en rond een dorp en streek tussen Alicante en Valencia.
Bronvermelding
Interviews
- A Quattro Mani (Marc Brester en Vivian de Gier): “Het verleden heeft een sterke invloed op het heden en de toekomst”. Juan Gómez Bárcena schreef een roman over de wereldgeschiedenis in een onbetekenend Spaans dorpje’” Op: Cultureelpersbureau.nl, 16 maart 2024
Recensies
- Sonja de Jong: “Ontroerende ode aan mensen van nu en vroeger.” Op: Conserve.nl, (zonder datum)
- Berthold van Maris: “Juan Gómez Bárcena brengt het Spaanse dorp Toñanes tot leven.” In: Trouw, 25 november 2023
- Julie Smit: “Het swingende dorpsleven.” Op: Boekenkrant.com, 24 november 2023
- (Zonder auteur): “NIEUW BOEK: Het dorp van de herinneringen’ over een dorpje in Noordwest Spanje.” Op: Spanjevandaag.com, 8 augustus 2023
