Klassieker in de spotlights: de aanslag
De aanslag wordt beschouwd als een van de belangrijkste werken in de Nederlandse literatuur. Het boek werd bij publicatie zowel door critici als lezers goed ontvangen en won meerdere prijzen. Het is een echte klassieker, omdat het boek tot op de dag van vandaag relevant is en daarom nog steeds veel gelezen en bestudeerd wordt. Het verhaal is zowel spannend als diepgaand, door de inzage van de menselijke conditie en de nasleep van de oorlog. In de Senia nieuwsbrief deden we een oproep naar leeservaringen - waarvoor dank!
Het verhaal
De roman begint in januari 1945, in de laatste maanden van de Tweede Wereldoorlog. Anton Steenwijk is twaalf jaar oud en woont met zijn ouders en broer in Haarlem. Op een avond wordt de collaborateur Fake Ploeg voor hun huis neergeschoten door het verzet. In een paniekreactie slepen de buren het lichaam naar de voorkant van het huis van de familie Steenwijk. Als vergelding worden Antons ouders en broer door de Duitsers gedood en hun huis wordt in brand gestoken. Anton overleeft de nacht, maar blijft getraumatiseerd achter.
De rest van de roman volgt Anton’s leven na de oorlog, waarin hij probeert om te gaan met zijn herinneringen aan die nacht en de nasleep ervan. Het verhaal strekt zich uit over meerdere decennia en toont hoe Anton geleidelijk meer te weten komt over de achtergrond van de aanslag en de mensen die erbij betrokken waren. Hij ontmoet verschillende personen die een rol speelden in de gebeurtenissen van die avond, en elk van hen biedt een nieuw perspectief op de aanslag.
Thema’s:
Enkele belangrijke thema’s in de roman zijn:
- Schuld en onschuld: De roman onderzoekt de complexiteit van morele schuld en onschuld, zowel op individueel als collectief niveau.
- Herinnering en trauma: Anton’s worsteling met zijn herinneringen aan de oorlog en de impact ervan op zijn leven staat centraal.
- Toeval en noodlot: De manier waarop willekeurige gebeurtenissen het leven van mensen kunnen beïnvloeden, is een terugkerend motief in het boek.
- Verzoening en begrip: Uiteindelijk zoekt Anton naar begrip en verzoening met zijn verleden.
Leeservaringen
Het leest prettig maar zet je wel denken. Zonder oordelen worden meerdere perspectieven op de aanslag en de gevolgen gegeven. Zoals altijd heeft iets meerdere kanten en motieven. Erg mooi om te lezen. – Hilma
Een adembenemend boek waarin je de oorlog en de nasleep ervan op indringende wijze meemaakt. Je wordt meegenomen in die wereld en ervaart hoe kwetsbaar je bent in een samenleving met overheersers en de invloed die een oorlog heeft op het na-oorlogse leven. Dit boek heb ik met ingehouden adem gelezen en het heeft een onvergetelijke indruk op mij gemaakt. Het eerbetoon aan Hanny Schaft vind ik hartverwarmend. Kortom: een boek dat niet genoeg geprezen kan worden. – Tiessien
Het is een boeiend boek en de personages en ook hun levensomstandigheden zijn heel goed beschreven. Heb het nog goed in herinnering! – Gitta
