Wat we gemeen hebben

‘Gemeenzin’, in plaats van het neoliberalisme. Het neoliberalisme, dat al decennialang de norm is geworden in de politiek, lijkt tegen een systeemcrisis aan te lopen. Klimaatverandering, de coronapandemie en diverse humanitaire rampen hebben het geloof in het neoliberale gedachtegoed lastig gemaakt. Toch lijkt het politieke project van het neoliberalisme gestaag door te gaan. De universiteiten, ziekenhuizen, het internet, ze zijn stuk voor stuk meer geprivatiseerd en meer economisch geworden. Ook in ons gedrag denken en handelen we als een neoliberaal. We vullen nog altijd braaf formuliertjes in en volgen de protocollen al dan wel met tegenzin. Maar, is er niet een andere, betere manier om met elkaar te leven, te werken en verantwoordelijk te zijn voor de maatschappelijke uitdagingen? Thijs Lijster, kunst- en cultuurfilosoof, geeft in zijn boek ‘Wat we gemeen hebben’ een alternatief. Een alternatief waarin hij onze houding tegenover meenten (commons) én gemeenschap herziet en herwaardeert. Je kunt bij meenten denken aan gedeelde bronnen waar iedereen gebruik van kan maken zonder dat ze iemands bezit zijn. Gebruikmakend van vele voorbeelden uit het nieuws, de populaire media, en de kunst, en zich baserend op een scala aan filosofen en cultuurcritici, schetst Lijster een hoopvol beeld. Op speelse wijze brengt hij ideeën over de meenten, het individu, en de gemeenschap samen. Een wereld van ‘gemeenzin’, gebaseerd op de noodzaak van solidariteit en zorg die we, als onvolledige wezens, met elkaar gemeen hebben. Als u geïnteresseerd bent in de Frankfurter Schule, cultuurfilosofie, of simpelweg een frisse wind van ideeën wil “consumeren”, lees dan Lijster.