Onweer. Een kleine cultuurgeschiedenis 1752-1830
Jan Wim Buisman
Voor verlichte geesten gold de uitvinding van de bliksemafleider in 1752 door Benjamin Franklin als een belangrijke stap op het pad van de vooruitgang. Ook ging men anders tegen onweer aankijken. Het hemelvuur hoefde niet meer te worden gevreesd als het straffende instrument van Gods toorn, maar diende te worden gezien als een bewijs van het bestaan en de majesteit van de voorzienige God. Er kwam meer ruimte voor een esthetische beleving van de woeste natuur. In dit met talrijke kleurenafbeeldingen verluchte boek geeft de auteur een breed en erudiet overzicht van hoe in deze periode gedacht en geschreven werd over onweer voor en na de uitvinding van de bliksemafleider. Aan bod komen onder meer de toenmalige fysische theorieën over onweer, de reacties vanuit de religie en de kunsten, het dierlijk magnetisme en de, op bijgeloof gebaseerde, manieren waarop men zich tegen onweer probeerde te beveiligen.
Links genoemd in de leeswijzer:
- Over de auteur: Medewerkers van de Universiteit Leiden
- Voorbeeldopname en uitleg in het Duits van "Orgelonweer" in YouTube
- Lezing aan de Unviversiteit van Nijmegen van de schrijver over dit boek
- Muziekfragment horend bij discussievraag 8 over "Orgelgewitter"
- Afbeelding van schilderij van Caspar David Friedrich, horend bij vraag 15
Links genoemd bij recensies
- Lotte Jensen in De Volkskrant 15/6/2019: ‘Aangename leeservaring, lust voor het oog’
- Atte Jongstra in NRC 5/7/2019: ‘Een fijnzinnige en erudiete ideeëngeschiedenis'