Yayoi Kusama

Wie kent ze niet de fotogenieke polkadots, de pompoenkunstwerken (Moco Museum Amsterdam) en de oneindige spiegelkamers (Museum Voorlinden, Wassenaar 2019). De nu stokoude, nog altijd actieve Japanse kunstenaar Yayoi Kusama, (Matsumote, 1929) is wereldwijd bekend en heeft een succesvol zakenimperium dat samenwerkt met grote modemerken. Minder bekend is de Nederlandse periode van de jonge Kusama. Tijdens de jaren zestig organiseerde zij body painting happenings, maakte voortwoekerende fallische vormen en ze beplakte jurken en schoenen met pasta vormpjes. Najaar 1967 organiseerde Kusama een Naked Body Festival in het Stedelijk Museum Schiedam. Nul-kunstenaar Jan Schoonhoven, op kousenvoeten, liet zich door Kusama beschilderen met kleurige polkadots. Het festival werd voortijdig beëindigd door de wethouder. Op de jonge Phil Bloom, bekend van het televisieprogramma Hoepla, maakte de happenings veel indruk: ‘het ging zo relaxed - Jan Schoonhoven onderging het schilderen heel ontspannen’. Winter 2023/2024 wijdde het Stedelijk Museum Schiedam een boeiende tentoonstelling aan de Nederlandse periode van Kusama. De al even boeiende publicatie werd simultaan met de tentoonstelling uitgebracht en bevat niet eerder getoond fotomateriaal, interviews, persmateriaal, ooggetuigenverslagen en essays van Catrien Schreuder, Anna Tilroe, Tijs Visser, Helen Westgeest en Caroline de Westenholz.

Het boek is een beeldend en informatief naslagwerk over de onderbelichte beginperiode van de huidige publiekslieveling. Tevens geeft het een tijdsbeeld van de roerige jaren zestig. Maar het gaat ook over het kunstenaarschap: wat beweegt Kusama, wat wil ze vertellen, hoe blijft ze haar demonen de baas?